วิวัฒนาการของปรัชญา

วิวัฒนาการของปรัชญา

ยุคดึกดำบรรพ์
มนุษย์เกิดความกลัวในปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เช่น ฟ้าผ่า น้ำท่วม วาตภัย ฯลฯ มีความเชื่อ

ในอำนาจของสิ่งเหนือธรรมชาติ มีการเซ่นสรวงบูชาเพื่อเอาใจเทพเจ้า โดยหวังผลดีงามที่เทพเจ้าจะบันดาลให้

ยุคโบราณ

สมัยเริ่มต้น : ปัญหาปฐมธาตุของจักรวาล
สภาวนิยม / ธรรมชาตินิยม (Naturalism) เชื่อว่า ปรากฏการณ์ธรรมชาติเป็นไปอย่างมีระเบียบ

มีกฎเกณฑ์ที่แน่นอนตายตัว ทุกอย่างน่าจะมาจากธาตุเริ่มแรกอย่างใดอย่างหนึ่ง

Thales            “ปฐมธาตุคือ น้ำ”

Anaximander   “ปฐมธาตุคือ สารไร้รูป”
Anaximenes    “ปฐมธาตุคือ อากาศ”
Heraclitus        “ปฐมธาตุคือ ไฟ”
Empidocles     “ปฐมธาตุคือ ดิน น้ำ อากาศ ไฟ”
Anaxagoras    “ปฐมธาตุคือ จิต กับ สสาร”
(นักปรัชญาที่เด่นที่สุดในยุคโบราณคือ Thales) Thales  เป็นบิดาแห่งปรัชญา เพราะเป็นคนแรกที่กล้านำปัญหามาพิจารณาอย่างจริงจัง โดยไม่อิงอาศัยความเชื่อต่อสิ่งเหนือธรรมชาติ (เหมือนคนส่วนใหญ่ในสังคมยุคนั้น)

ทาเลส (Thales)  เป็นบิดาแห่งปรัชญา

วิวัฒนาการของปรัชญา ทางตะวันตก เริ่มต้นตั้งแต่สมัยของธาเลส เป็นต้นมา เพราะถือว่าในระยะนั้นได้มีการก่อตั้งสำนักต่าง ๆ ขึ้นสั่งสอนปรัชญา โดยแบ่งเป็นแนวคิดทางอภิปรัชญาและญาณวิทยาอย่างเด่นชัด ทางตะวันออก เริ่มต้นตั้งแต่สมัยพระเวทของอินเดียโบราณ เป็นต้นมา

ยุคปัจจุบัน
ปัจจุบันวิวัฒนาการของปรัชญาได้แตกออกมาเป็นระบบปรัชญา  5 ระบบคือ

1. เอกนิยมฝ่ายจิต (Idealistic Monism) ได้แก่พวกที่ถือว่า ความแท้จริงของปฐมธาตุมีเพียงสิ่งเดียว มีลักษณะเป็นนามธรรม นั่นคือ “จิต” เช่น ปรัชญาเอกนิยมของสปิโนซ่า (Spinoza) เป็นต้น
2. เอกนิยมฝ่ายสสาร (Materialistic Monism) ได้แก่พวกที่ถือว่า ความแท้จริงของปฐมธาตุมีเพียงสิ่งเดียว มีลักษณะเป็นรูปธรรม นั่นคือ “สสาร” เช่น ปรัชญาสสารนิยมของธาเลส (Thales) เป็นต้น
3. ทวินิยม (Dualism) ได้แก่พวกที่ถือว่า ความแท้จริงของปฐมธาตุมี 2 อย่างคือ มีทั้งนามธรรมและรูปธรรม เช่น ปรัชญาทวินิยม (Dualism) ของเดส์การ์ตส์ (Descartes) เป็นต้น
4. พหุนิยมฝ่ายจิต (Idealistic Pluralism) ได้แก่พวกที่ถือว่า ความแท้จริงของปฐมธาตุมีมากมาย แต่มีลักษณะเป็นนามธรรม (จิต) เช่น ปรัชญาเกี่ยวกับโมนาด (Monad) ของไลบ์นิซ (Leibniz) เป็นต้น
5. พหุนิยมฝ่ายสสาร (Materialistic Pluralism) ได้แก่พวกที่ถือว่า ความแท้จริงของปฐมธาตุมีมากมาย แต่มีลักษณะเป็นรูปธรรม (สสาร) เช่น ปรัชญาเกี่ยวกับปรมาณูนิยม (Atomism) ของเดโมคริตุส (Democritus) เป็นต้น

--------------------------------------------

นายพัชรกุล นารีนุช